- MBO
Edwin Willemse
Product owner
Kwaliteit is belangrijk bij examens en in een examenprogramma wordt deze kwaliteit op verschillende manieren bekeken. Één factor wordt echter nog steeds ondergewaardeerd: de methodemix. De methodemix is simpelweg de combinatie van examenvormen (de mix) waarmee de student tijdens zijn opleiding worden geëxamineerd.
Maar waarom is deze mix zo belangrijk? En hoe bepalen en monitoren we die mix?
Een goede methodemix
Een goede methodemix is belangrijk. Niet elke student is namelijk hetzelfde. Eén student kan goed zijn kennis laten zien in een multiple-choice toets, terwijl een andere student zich beter uit in een presentatie voor een groep.
Ook worden met verschillende toetsvormen verschillende vaardigheden getoetst. Toetsen over hetzelfde onderwerp in een andere vorm raken vaak net andere nuances en andere onderliggende vaardigheden. Dat is zeer belangrijk in een maatschappij waar we van studenten verwachten dat ze zich steeds breder ontwikkelen.
Ook is het belangrijk om de examenvorm goed aan te laten sluiten bij de inhoud van het examen. Sommige onderwerpen laten zich nu eenmaal beter toetsen in de praktijk, terwijl andere onderwerpen beter aansluiten bij een theorietoets. Simpelweg kijken naar de variatie in examenvormen alleen is dus niet goed genoeg. Ook de inhoud van het examen en de daarbij relevante kerntaken en werkprocessen moeten worden meegenomen.
Een goede mix van variërende en passende toetsvormen zorgt ervoor dat de examens beter de verschillende vaardigheden van de student toetsen. Zo geven we een eerlijke kans aan elke student, onafhankelijk van mogelijke verschillende voorkeuren voor examenvormen.
Inzicht in methodemix als examencommissie
Een examencommissie houdt toezicht op de kwaliteit van het geheel van examens, en het geheel van de toetsvormen (de methodemix) is daar een belangrijk onderdeel van. Hierbij kijkt een examencommissie naar de twee eigenschappen die we hiervoor hebben besproken:
- er is voldoende variatie in de gebruikte examenvormen;
- de gekozen vormen sluiten goed aan bij datgene wat ze toetsen.
De examencommissie heeft een belangrijke rol om de methodemix bij het examenprogramma van opleidingen aan deze twee kwaliteitsstandaarden te toetsen en om opleidingen te coachen om hier te verbeteren. Om dit te kunnen doen is het duidelijk opnemen van de gekozen examenvorm in het examenplan van groot belang.
Inzicht in methodemix als kwaliteitsafdeling
Als kwaliteitsafdeling is het belangrijk om inzicht te hebben in het gebruik van diverse examenmethoden binnen de organisatie. Op die manier kan worden aangestuurd tot verbetering van de kwaliteit hiervan, maar kan ook worden geacteerd op trends in de examinering. Een groeiend gebruik van een specifieke examenvorm kan effecten hebben op behoeften van specifieke (leer-) of toetsmiddelen.
Monitoren van de methodemix
Om aan de wensen van zowel de examencommissies als de kwaliteitsafdelingen te kunnen voldoen zijn twee informatiebehoeften van groot belang:
- Een gedetailleerd overzicht van de examenvormen die zijn gebruikt in een opleiding, voor de examencommissie.
- Een meer generalistisch overzicht van het gebruik van examenvormen in de organisatie, in combinatie met trends, ontwikkelingen en bredere verbanden.
Aan deze informatiebehoeften kan worden voldaan door gebruik te maken van OERknal en FormuLeer.
Examenvorm registreren in OERknal
Het monitoren van de methodemix begint natuurlijk bij het registreren van de examenvorm. Hier zijn normaliter twee uitdagingen te onderscheiden:
- De examenvorm wordt alleen geregistreerd in een examenplan in Word. Dit is vrije tekst en hier is dus niet instellingsbreed een analyse op uit te voeren. Hiervoor is gestructureerde data nodig, waarop daarna een business intelligence analyse en rapportage op kan worden ingericht (met een BI-pakket zoals Qlick of PowerBi).
- Er is geen centrale onderverdeling van examenvormen. Eén opleiding registreert de vorm als “Multiple Choice”, een ander als “Meerkeuze” en nog een andere simpelweg als “Schriftelijke theorietoets”. Deze kunnen (ongeveer) hetzelfde betekenen, maar door de verschillende definities is hier geen goede analyse op te maken.
OERknal, een online ontwikkelomgeving voor het Onderwijs- en Examenprogramma, biedt een oplossing voor beide uitdagingen.
In OERknal is het mogelijk om centraal een lijst met examenvormen vast te stellen. De persoon of personen die daarna werken aan het examenplan kunnen bij hun examen daarna alleen kiezen uit één van deze centraal geregistreerde examenvormen. Wilt u als instelling ook de mogelijkheid hebben om hier in het examenplan nog een verdere (vrije) toelichting op te geven? Dan kan daarvoor in FormuLeer een vrij veld worden toegevoegd. Op die manier wordt het tweede probleem, de centrale onderverdeling van examenvormen, opgelost.
Het gestructureerd registreren van de examenvormen, zodat ze gebruikt kunnen worden in BI-rapportages, is ook een logisch gevolg van deze werkwijze. Door de examenvorm bij de examens in OERknal op te geven, worden ze (i.c.m. de OERknal database, lees: replica voor BI) beschikbaar voor gebruik in rapportages. De mogelijkheden voor verdere analyses zijn, in combinatie met andere gestructureerde data in OERknal, bijna eindeloos.
Opnemen van examenvorm in het Examenplan met FormuLeer
Met FormuLeer is het mogelijk om in een online omgeving studiegidsen en andere onderwijsdocumenten te maken. Het staat u als onderwijsinstelling geheel vrij om de inhoud en opmaak van documenten vorm te geven. Gegevens die in OERknal zijn ingevuld worden automatisch opgenomen in het document. Zo is het mogelijk om met zeer weinig handelingen een examenplan te maken aan de hand van het ontwerp in OERknal, om deze daarna voor te leggen aan de examencommissie (en vast te laten stellen). Ook een mutatie in de gekozen examenvorm is duidelijk te herkennen in een nieuwe versie van het examenplan die voor vaststelling wordt aangeboden.
Examenvorm communiceren naar studenten
In het kader van transparantie kunt u er ook voor kiezen om de examenvorm van een examen te communiceren naar de student. Dit kan als onderdeel van het Onderwijs en Examenreglement (de Studiegids) of als een apart document. Met FormuLeer maakt u deze documenten ook gemakkelijk voor de student online inzichtelijk en door de sterke zoekfunctie kan de student snel meer informatie vinden over zijn of haar examens.
Nu aan de slag voor een betere methodemix!
Wilt u ook aan de slag met een betere methodemix? Neem contact met ons op voor een oriëntatiegesprek om gezamenlijk te kijken hoe wij kunnen helpen met het verbeteren van uw examinering.
Is uw interesse gewekt en wilt u op de hoogte blijven?
Schrijf u in voor onze nieuwsbrief en blijf op de hoogte over FirstKlas en onze applicaties!
Onze applicaties
- MBO
- MBO
- MBO
Maatwerk applicaties
Naast generieke SaaS applicaties levert FirstKlas ook maatwerk applicaties voor onderwijsinstellingen. Wij ontwikkelen stabiele, webgebaseerde applicaties die veel mogelijkheden bieden, de wendbaarheid van de klantorganisatie verhogen en eenvoudig zijn in gebruik. Onze oplossingen komen tot stand in samenspraak met de klant door een goede inventarisatie en de inbreng van bewezen technologie.
Bekijk maatwerk applicaties
Heeft u een vraag, interesse in een gesprek of vrijblijvend even kennismaken?
De koffie staat klaar en onze collega’s denken graag met u mee. Bel ons, stuur een e-mail of vul het contactformulier in en we nemen snel contact met u op.
